تکثیر نسل آدممفسّران درباره چگونگی تکثیر نسل آن دو و این‌که ازدواج فرزندان آن‌ها احتمالاتی داده‌اند، و در قرآن هم سخن از فرزندان آدم و حوّا و نسل آن‌ها به میان آمده است. ۱ - احتمالات درباره چگونگی تکثیر نسل آدمدر آیه نخست سوره نساء (و بَثَّ مِنهُما رِجَالاً کَثیراً و نِسَاءً) و نیز «وَاتلُ عَلیهِم نَبأَ ابنَی ءَادمَ بِالحقِّ» و «ذرّیّةً بَعضُها مِن بَعض» سخن از فرزندان آدم و حوّا و نسل آن‌ها به میان آمده است. مفسّران درباره چگونگی تکثیر نسل آن دو و این‌که ازدواج فرزندان آن‌ها در طبقه اوّل با حوریان بهشتی، جنّیان، افراد ذکور و اناث از نوع انسان‌های پیشین و یا با یک‌دیگر انجام گرفته، به تبع روایات، احتمال‌هایی داده‌اند. به گفته علامه طباطبایی ، آیه «و‌بَثَّ مِنهُما رِجالاً کَثیراً و نِساءً» صراحت دارد که فرزندان آدم و حوّا با یک‌دیگر ازدواج کرده‌اند؛ زیرا اگر واسطه‌ای در کار بود، باید به گونه‌ای دیگر تعبیر می‌شد. وی در پاسخ به شبهه تحریم ازدواج محارم می‌گوید: این حکم تشریعی و تابع مفاسد و مصالح است، نه یک حکم تکوینی و غیرقابل تغییر، و زمام آن به دست خدا است و در آن دوران، مانعی برای آن وجود نداشته؛ بلکه مصالح و ضرورت‌ها آن را اقتضا می‌کرده است. ۲ - فرزندان آدمدر قرآن به نام فرزندان آدم علیه‌السلام تصریح نشده؛ ولی براساس روایات، نام یکی هابیل و دیگری قابیل است. به گفته میبدی، حوّا برای آدم در بیست بار، چهل فرزند به دنیا آورد؛ در هر بار یک پسر و یک دختر، مگر شیث که تنها بود و همراهی نداشت. فرزند اوّل او قابیل و همراه وی اقلیما، فرزند دوم، هابیل و همراه وی لوذا بود و... . فرزند آخر آدم و حوّا عبدالمغیث به همراه امة‌المغیث بود. حضرت ربّ‌العالمین نسل آدم را با برکت و تعداد آنان را فراوان کرد و به او عمر طولانی داد تا این‌که چهل هزار از فرزندان خویش را دید. [۹]
مقدسی، کشف‌الاسرار، ج۳، ص۹۲_۹۳، دارالاحیاءالتراث العربی، بیروت، ۱۳۶۵.
زمخشری می‌گوید: چون آدم و حوا اصل بشرند و بقیّه متفرّع بر آنانند، در آیه «قَالَ اهبِطَا منها جَمیعاً بَعضُکُم لِبَعض عَدوٌ» خطاب به آن دو تثنیه (اهبطا) و با توجّه به ذرّیه آن‌ها، جمع (بعضکم) آمده است. هم‌چنین گفته‌اند: مقصود از «ذُرّیّةَ بَعضُها مِن بَعض» در آیه ۳۴ آل‌عمران این است که فرزندان آدم از آدم زاده شده و مراد از ذرّیه، افراد دیگر غیر از آدمند. [۱۳]
فخر رازی، التفسیر الکبیر، ج۸، ص۲۴.
به گفته ابومسلم اصفهانی نیز در آیه ۱۲۳ طه، مقصود از «اهطبا» آدم و فرزندان او، و شیطان و فرزندان اویند. [۱۵]
فخر رازی، التفسیر الکبیر، ج۲۲، ۱۲۹.
در تورات نام یکی ازفرزندان آدم، قاین و دیگری هابیل است. [۱۶]
، کتاب مقدّس، پیدایش، ۴.
۳ - فهرست منابع(۱) قرآن کریم. (۲) شیخ صدوق، من‌لایحضره‌الفقیه. (۳) علامه طباطبایی، المیزان، دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، قم، ۱۴۱۷. (۴) مقدسی، کشف‌الاسرار، دارالاحیاءالتراث العربی، بیروت، ۱۳۶۵. (۵) زمخشری، الکشاف. (۶) فخر رازی، التفسیر الکبیر. (۷) کتاب مقدّس. ۴ - پانویس
۵ - منبعدائرةالمعارف قرآن کریم جلد اول، برگرفته از مقاله «تکثیر نسل آدم» |